Sinüzit Nedir?
Sinüzit yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltan bir rahatsızlıktır. Sinüslerin kalınlaşıp iltihaplanması, sinüslerden buruna giden nefes almamızı sağlayan doğal açıklıkların tıkanması sonucu oluşur. Hava burundan sinüs boşluğuna serbestçe geçemez duruma gelir. Akut ya da kronik olabilir. Belirtileri 12 hafta boyunca devam ederse kronik sinüzit olarak nitelendirilir. Sinüzitin kronik hale gelmesinin temel nedeni burun içerisinde oluşan ters basıncın etkisiyle sinüslerde sıvı birikmesidir. Normal şartlar altında burnu temiz ve bakterilerden uzak tutan bu sıvı sinüsler tıkandığında enfeksiyon kaynağı haline gelir. Biriken sıvı hava alamadığı ve akamadığı için bakterilerin büyümesi için uygun nemli ortamı oluşturarak kronik enfeksiyona ve iltihaplanmaya neden olur. Kronik sinüzit, tekrarlayan sinüzitten farklıdır. Semptomları uzun süreler boyunca asla kaybolmaz. Tekrarlayan sinüzitte ise bir yıl içinde 4 veya daha fazla sinüzit hikayesi vardır, ancak semptomsuz dönemler de vardır.
Kronik sinüzit nedenleri
Kronik sinüzitün birden çok nedeni vardır. Bilinen nedenleri:
- Astım, alerjiler veya kistik fibroz gibi durumlardan dolayı hava yollarının tıkanması sinüslerin tıkanmasına neden olabilir. Ayrıca sinüsler bazı alerjenlere tepki olarak iltihaplanabilir.
- Burun ve sinüslerin anatomik yapısı kronik tıkanmaya ve iltihaplanmaya yatkın olabilir. Sinüslerin doğal açıklıkları büyük bir burun konkasıyla tıkanabilir. Yine sapmış septum sinüsün hava almasını engelleyebilir. Hava sinüslerinize girip çıkamıyorsa sıvı birikecek ve iltihap oluşacaktır.
- Kistik fibrozis veya siliyer diskinezi gibi genetik hastalıklar sinüslerin kronik iltihaplanmasına neden olabilir.
- Nadir durumlarda bağışıklık sistemi zayıflığı sinüslerin kronik iltihaplanmasına neden olabilir.
- Bakteri, viral veya mantar enfeksiyonları sinüslerin tıkanarak iltihaplanmasına neden olabilir.
- Sigara, toz, küf gibi nedenlerle kirlenen havayı solumak veya aşırı kimyasal temizlik ürünlerine maruz kalmak sinüslerin kronik iltihaplanmasına neden olabilir.
Sinüzit Belirtileri nelerdir?
Sinüzit rahatsızlığı burundan nefes almayı zorlaştıran burun tıkanıklığı, özellikle burun, göz ve alın çevresi olmak üzere yüzde hassasiyet, ağrı ve basınç hissi ile karakterizedir. Yine yaygın belirtileri arasında baş ağrısı ve burundan ya da boğazdan kronik balgam şikayeti bulunur. Ağız kokusu, öksürük, kulak ağrısı, diş ağrısı, yorgunluk ve tükenmişlik hissi daha az görülen belirtileri arasındadır. Semptomların birlikte görülmesi ve sinüzitin kronik bir hal alması yaşam kalitesini oldukça olumsuz etkiler.
Sinüzit Tedavisi
Kronik sinüzit tedavisinde ilaç ya da cerrahi tedavi olmak üzere iki çeşit ana tedavi yöntemi vardır. Cerrahi tedavi ancak konservatif tedavi denendikten sonra düşünülmelidir. Belirtiler tıbbi tedavi ile düzelmiyorsa veya tıbbi tedavi ile belirtilerde yeterince iyileşme sağlanamıyorsa ameliyat önerilebilir.
İlaç tedavisi
Sinüzitin nedenine göre ilaç kullanılır. Nedeni bakteriyel bir enfeksiyonsa antibiyotik kullanılabilir. Kaynağı alerji ya da çevresel faktörlerse tetikleyicilerden kaçınmak temel tedavi stratejisidir. İlk aşamada sinüzitin nedenine göre değişen ilaç tedavisine başlanılır. Tuzlu su solüsyonu ya da steril deniz suyu burun içindeki tıkanıklığı gidermeye yardımcı olabilir.
Sinüzit Ameliyatı
Kronik sinüzit için tedavi kişiden kişiye değişir. Ameliyat tıbbi tedavilerle durum düzelmezse kullanılır. Ameliyatın temel amacı, etkilenen sinüsün drenajını iyileştirmektir.
Sinüzitin kaynağı nazal septum eğriliği ya da polip gibi burundaki yapısal sorunlarsa, yapısal sorunları gidermeden kronik sinüzitten kurtulmak çoğu zaman mümkün olmaz. Böyle durumlarda anatomik problemleri gidermek için uygulanacak cerrahi yöntemler sinüziti de tedavi edecektir.
Sinüzit ameliyatı nasıl yapılır?
Yaygın olarak uygulanan sinüzit cerrahisi fonksiyonel endoskopik sinüs ameliyatı olarak isimlendirilmektedir. Cerrah burna endoskop yerleştirir. Endoskop ince ve sert bir alettir. Endoskop cerraha burun içinin ayrıntılı ve büyütülmüş görüntüsünü sağlar. Etkilenen sinüsün drenajını engelleyen dokular çıkartılır. Bu sayede sinüs drenajı sağlanırken nefes yolu açılır. Sinüs normal işlevini geri kazanmaya başlar. Operasyon minimal invazivdir. Burun içerisinde minimal hasara neden olur. Kronik sinüzit semptomlarının giderilmesinde yüksek bir başarı oranına sahiptir.
